Nijazi Muhamedi- “VIOLATED PEACE for Albanians in Macedonia”- is included in the cooperation with the WVO – NLA (OVL- UÇK) to give contributions in the form of material support for the former NLA fighters in Macedonia, for the families of martyrs, war invalids, and others who have fallen to a level of a thin social survival, to give a meritory contribution for their efforts for the national rights of Albanians in Macedonia, LDSHM steered its action to support initiatives as well as actions of OVL – NLA as a legitimate association of the largest number of former-warriors which was established to protect the rights of their socio-economic integration and to recognize their status and privilege that are brought with that kind of recognition. FORMER WARRIORS, FROM PEACE TO AN ABANDONED CROSSROAD The most effective step taken in this direction was the decision of the governing boards of these two organizations to set up a petition about the recognition of the status of former NLA fighters, a status which should have been included in the Agreement of Ohrid, the annexation C thereof; a status which not only was not recognized by the government when it passed the so-called law of “braniteli” (“defenders”) former participants of the government forces in the Conflict of 2001 against the NLA, but this law makes us understand that the former NLA fighters, who are owing to their political opened a door for a political settlement for the conflict, i.e., obtained the Agreement of Ohrid, are not recognized as a legitimate party of peace, therefore implicitly their status is not recognized either. The most disturbing issue which is given by this law, even though it appears supported by a legally controversial stumped discourse, is that this law has become a serious subversion of the Agreement of Ohrid with the redefinition of international principles for conflict termination which have been applied in the case of this conflict, just as the principle ‘ NEITHER TRIUMPHANT, NEITHER DEFEATED ‘, and now this appears to be implied otherwise. According to this, the 2001 conflict emerges interrupted as a result of THE VICTORY OF ONE PARTY TO THE CONFLICT, in this case, THE GOVERNMENT PARTY AND THE DEFEAT OF THE OTHER PARTY, in this case, the DEFEAT OF NLA. As a result, it emerges that the victorious party should enjoy the privileges that come from their status protected by law from the state budget, therefore, even with the money of the Albanian citizens, whose interests were protected by the legitimate defenders, the members of NLA, from this conflict and with this law it is said that “they were defeated”. The Defeated” turn out to be “defeated” to enjoy the status they deserve, and are put at risk of permanent “punishment” by law, but also by the illegal, “dark” arbitrary law and the risk of permanent insecurity of life, civil peace and social and material insecurity… ! This kind of “Redefinition” with consequences of uncertainty for most of the members of the “defeated party”, the excluded NLA, its former commander and his progeny around him as “adopters” of this “capitulation”, theoretically meaning and giving an opportunity for a “rebellion”( rebelio – onis f.1. war uprising, uprising of defeated people against the conqueror (Latin – Albanian Dictionary, Henrik Lacaj, Filip Fishta, “Rilindja”, 1980, p 438 )), that usually it isn’t said to be part of the “defeated party,” of the former NLA, which provided clear evidence that it remains loyal to the political way of solving problems with the signed agreement, but such a formulation can serve as an excuse by others, it is “their defeat” implies “the defeat of the people” this subjecting the people of this party, who are arbitrarily declared as “defeated”.. ! Being viewed in this perspective, with analytical calmness and impartiality, and through an comparative optics of the international peace agreements, the Law of “defenders”, taken by the government legally, and politically, HAS SERIOUSLY VIOLATED THE PEACE which was reached with the agreement of Ohrid. Here the Macedonian party has aimed and insisted on “implementing” the Agreement of Ohrid, hiding the insistent action in this direction with a false “engagement” as a perverted cynical demagoguery about “the importance of implementation” for Macedonia’s interethnic stability. Such a situation is created by “the redefinition of the arbitrary, unilateral termination of the conflict” as implied, and the inference of one party at the conflict, the NLA as “defeated”, “capitulated”, and according to this it could emerge as “implied” because the political part of this agreement is a political “capitulation”, i.e. accepting subordination, as appears to be implicit that the covered goal of this “redefinition” is unilateral arbitrary impingement of the Agreement of Ohrid. An attempt for this recoil, biased, and extremely arbitrary “redefinition” of the reasons for the termination of the Conflict, the Agreement of Ohrid severely degrades in terms of a valid peace agreement. It delegitimizes its foundation – in the principles for the termination of conflict and the establishment of a lasting peace. An attempt for a kind of a biased “redefinition”, of the “termination of the conflict”, which was accepted and implemented with a perverted ease by the government, and “ passed by in silence” or with shamelessly demagogic attempt to “legitimize” it even by Ali Ahmeti, the former political representative of the NLA, now the party leader, who has come out of the NLA and is now a deputy, not only opens up a lot of issues that former NLA fighters might have happened to be bestowed as sacrifice of an individual career and “amnesty”; the dilemma that there may have deceived seriously the former – warriors by him, possibly distorting the truth of demobilization, disarmament and reintegration and guarantees obtained for this part of the agreement for the security of his comrades ; but opens a more substantial dilemma of legitimacy or deligitimacy of the Agreement as a whole, in particular the political part of it, from the prolonged uncoordinated, stomped application at times, or monstrous which the Macedonian side intends to the return to a non-existent atrophied state the “changes” who were “minimal”, even “superficial” which were “laid” by the “negotiating” Albanian party “negotiated” at the Peace Conference of 2001 in Ohrid. This situation created with this law, which we now consider with sincere concern, undermines the achievements so far in the consolidation of peace. It makes the further consolidation vulnerable in the aspect of its security and interethnic trust. This cannot be viewed with such easy “indifference”, especially from other participants that established the peace and helped in reaching this agreement, such as the “facilitators” of negotiations, whose mission in the text of the Agreement is also horrified into the signature of” witnesses”. Furthermore, specifically, this cannot leave NATO ‘ indifferent ‘ and not engaged, since it successfully undertook the major burden of the termination of the conflict and the peace settlement, so they needed to understand, to impair or “repair” with concern even the consequences of the arbitrary government intervention to “tear down” this commitment and the achievement of NATO with confusing and deceptive tricks, which with this evil law that strikes exactly the right role, impartial and with NATO’s credibility in the DDR process, comes challenged by the trickery of the government. This challenge reminds us that NATO which is engaged in this process, should not go through it in silence, as well as to overcome it in silence, without a careful review and concrete commitment, and to consider the petition sent to their address, a petition by large legitimate support ( 103 thousand signatures ), because it would hit the credibility of NATO which has taken concrete commitments of the Agreement of Ohrid before the former NLA fighters who strictly respected the intervention of NATO and its recommendations on their DDR, but also in the public opinion this credibility must not leave doubts for impairment. The Petition of LDSHM and OVL – NLA proposes a positive solution to overcome this government provocation with the Law of the “defenders”: it proposes issuing a single law with retroactive compensation of the former NLA soldiers from the first day of the issuance of the law of the “defenders” and with that to legally recognize equality in status and dignity and privileges, by changing both the legal texture of the extraction motives of his faithful and the authentic spirit of the principles of the Agreement of Ohrid as well as the annexes accompanying its integral part. To overcome a situation like this one for the benefit of the further consolidation of the interethnic confidence reports, the implementation date of Annex C of the Agreement of Ohrid as well as of its political parties engaged as facilitators, and “warrantors” of the pacifying process should actualize their commitment to make a FINAL, COMPULSORY EVALUATION WITHOUT DELAY. LDSHM, the non-governmental organization for the development of democracy, after engaging recognized experts, has completed the comparative analysis of the Agreement of Ohrid with the most popular arrangements for conflict resolution internationally in legal, political, and institutional aspects, as well as in the performance until now of its implementation process, and thorough and unbiased evaluation and the results of this analysis will be made known to the public through a special edition of her in the coming months and through the debate that will be opened with this case. LDSHM, is, therefore, ready to give its contribute to the initiatives which need to be taken, or that must necessarily be driven to make a final profound evaluation with professionalism and relevant knowledge, compared with practices similar to international experiences on the comprehensive aspects over which the agreement is set, so as not to leave the implementation of this agreement now in the hands of a narrow circle of” party members” of the Albanian party and in the hands of a harmful “arbitrarity” by the governments that come and go, and also the need to promote the re-introduction, the renewal of the commitment of the “intermediate” parties, political, diplomatic and moral “warrantees” which should not and cannot be considered as mission accomplished eventually by signing the agreement, or with the groundless and biased announcement as completed, as a “success story” in the European diplomatic briefings, or through some pre-election meetings of Albanian parties. LDSHM considers that “the violated peace” through legal and political reformulation with tricks during the “implementation” or “monstrosity”, must be restored sometimes formally with the manifestation of the will of all the parties that have put their signature, but even with the extensive involvement of the stakeholders in public life. In conclusion, the author feels the need to explain that, although in this preface in the greatest part, they are involved in a slightly more liberated interpretation of some of the conclusions of this comparative analysis of the agreement with other kinds of agreements in the world and some of the positions of LDSHM ‘s about some aspects of the “monstrous” implementation of the Annex C, some journalistic opinions express the point of view of the author of this preface.
Tetovo, May 2014. Nijazi MUHAMEDI, publisher.
________________________________________________________________________
“PAQJA E SHKELUR”- E kyçur në një bashkëpunim me OVL-UÇK për të dhënë kontributin e saj në ndihmën materiale për ish-luftëtarët e UÇK-së në Maqedoni, për familjet e të rënëve, invalidët e luftës dhe të tjerët të rënë në nivel të një mbijetese sociale të hollë; për të dhënë një ndihmesë të meritueshme për kontributin e tyre dhënë për të drejtat kombëtare të shqiptarëve në Maqedoni, LDSHM e orientoi veprimin e saj për të mbështetur poashtu edhe veprimet e nismat e OVL-UÇK, si shoqatë legjitime e pjesës më të madhe të ish-luftëtarëve që është themeluar për të mbrojtur të drejtat e tyre për integrim socio-ekonomik dhe për njohje të statusit të tyre si dhe privilegjet që i sjell njohja e tillë. ISH-LUFTËTARËT, NGA PAQJA NË UDHËKRYQ TË BRAKTISUR hapi më efektiv i ndërmarrë në këtë drejtim ishte vendimi i dy bordeve drejtuese të këtyre shoqatave për të ngritur një peticion mbi njohjen e statusit të ish luftëtarëve të UÇK, status i cili është dashur të përfshihet qartë në Marrëveshjen e Ohrit, në Aneksin C të saj; status I cili, jo vetëm që nuk u njoh nga ana e qeverisë kur nxori të ashtuquajturin Ligj për “branitelat”-ish-pjesëmarrësit e forcave qeveritare në Konfliktin 2001 kundër UÇK-së, por nga ky ligj del e nënkuptuar se ish-luftëtarët e UÇK-së, që falë vullnetit politik të tyre i çelën udhë zgjidhjes politike të konfliktit, pra, arritjes së Marrëveshjes së Ohrit, nuk njihen si palë legjitime e paqes, ndaj edhe në mënyrë implicite nuk u njihet edhe statusi I tyre. Çështje më shqetësuese që trazohet me këtë ligj, sadoqë del e mbuluar me një diskurs juridik kontravers e të cunguar, është se me këtë ligj faktikisht është bërë edhe një përmbysje e rëndë e Marrëveshjes së Ohrit me ridefinimin e principeve ndërkombëtare për ndërprerjen e konflikteve që nënkuptohen se janë aplikuar me rastin e këtij konflikti, sikundër është parimi ‘AS NGADHËNJYES, AS I MUNDUR’, dhe nga kjo tashti del e nënkuptuar ndryshe, se Konflikti i vitit 2001 del i ndërprerë si rezultat i NGADHËNJIMIT TË NJËRËS PALË NË KONFLIKT, në këtë rast, i PALËS QEVERITARE DHE MUNDJES SË TJETRËS PALË, në këtë rast, MUNDJES SË UÇK-SË. Si rezultat i kësaj del mandej se PALA NGADHËNJYESE duhet t’i gëzojë privilegjet që dalin nga statusi i tyre i mbrojtur me ligj nga buxheti shtetëror, pra, edhe me paratë e qytetarëve shqiptarë, mbrojtësit legjitim të interesave të të cilëve, pjesëtarët e UÇK-së, nga ky Konflikt dhe me këtë ligj nënkuptohet se “kanë dalë të humbur”. “Pala e humbur” del e “humbur” për të gëzuar statusin që i takon,dhe e vënë nën rrezikun e përhershëm “të ndëshkimit” ligjor , por edhe joligjor, të “errët” arbitrar dhe nën rrezikun e përhershëm të pasigurisë së jetës, të qetësisë civile dhe të pasigurisë socialo-materiale të tyre…!!! “Ridefinimi” kësodore dhe me pasoja pasigurie për pjesën më të madhe të “palës së mundur”, UÇK-së së përjashtuar këtu me ish-komandantin e saj dhe skotën përreth tij si “pranuese” e këtij “kapitulimi”, teoretikisht le të nënkuptuar dhe të hapur mundësinë e “rebelimit”(rebelio-onis fq.1. PËRTRIMJE LUFTE, KRYENGRITJE E POPULLIT TË MUNDUN KUNDËR NGADHNJYESIT (Fjalor Latinisht-Shqip, Henrik LACAJ, Filip FISHTA, ”RILINDJA”, 1980, fq. 438) që zakonisht s’është e thënë ta bëjë kjo pjesë e “palës së mundur” e ish-UÇK-së, e cila ka dhënë prova të qarta se i mbetet besnike udhës politike të zgjidhjes së problemeve të firmosur me marrëveshjen, por një formulim i tillë mund të shërbejë si shkas nga të tjerë, se “mundja e tyre” implikon “mundjen e popullit” të saj, pra,nënshtrimin e popullit të kësaj pale, të shpallur arbitrarisht “të mundur”..!!! E vështruar në këtë pikëpamje, me qetësi analitike dhe paanshmëri, dhe përmes një optike krahasimtare të marrëveshjeve ndërkombëtare të paqes, me Ligjin për “branitelat”, qeveria juridikisht, po dhe politikisht marrë, E KA SHKELUR RËNDË PAQEN e arritur me Marrëveshjen e Ohrit. Këtu ka synuar të dalë gjithnjë dhe me institim pala maqedonase gjatë “zbatimit” të Marrëveshjes së Ohrit, duke e fshehur veprimin insistues të saj në këtë drejtim me “angazhimin” sa për sy e faqe, si demagogji cinike e perverze për “rëndësinë e zbatimit”për stabilitetin ndëretnik të Maqedonisë. Një situatë e këtillë që është krijuar nga “ridefinimi arbitrar, i njëanshëm i ndaljes së konfliktit” si del e nënkuptuar, dhe i nxjerrjes së njërës palë në konflikt, UÇK-së si ” e mundur”, “e kapituluar”, e sipas kësaj mund të dalë si e “nënkuptuar” se edhe pjesa politike e kësaj marrëveshjeje është një “kapitulim” politik, dmth. pranim i nënshtrimit, sikurse del e nënkuptuar se edhe synimi i mbuluar i këtij ‘ridefinimi” del qartë se është goditja e njëanshme, arbitrare e Marrëveshjes së Ohrit. Një përpjekje për një “ridefinim” të praptuar, të njëanshëm dhe tejet arbitrar të arsyeve të ndërprerjes së Konfliktit, Marrëveshjen e Ohrit e degradon keqas në kuptimin e një marrëveshjeje valide paqeje dhe e delegjitimon në kryebazamentin e saj-në principet e saj për ndërprerjen e konfliktit dhe vendosjes së paqes së qëndrueshme. Një përpjekje për një “ridefinim” kësodore, të njëanshëm të “ndërprerjes së konfliktit”, i akseptuar dhe i zbatuar me lehtësi perverze nga ana e qeverisë, dhe “i kapërcyer në heshtje” apo me përpjekje demagogjike të paturpshme për ta “legjitimuar”edhe nga ana e ish-përfaqësuesit politik të UÇK, tash kryetar partie, e cila ka dalë prej UÇK-së dhe deputet, Ali Ahmeti, jo vetëm që hap shumë dilema se ish luftëtarët e UÇK-së mund të ketë ndodhur se janë blatuar si kurban i karierës individuale dhe “amnestimit” të tij; dilema se mund të ketë ndodhur një mashtrim i rëndë i ish-luftëtarëve nga ana e tij, mundësisht duke shtrembëruar të vërtetën e demobilizimit, çarmatimit dhe të riintegrimit si dhe të garancive të marra për këtë pjesë të marrëveshjes për fatin e sigurisë së bashkëluftëtarëve të tij; por hap edhe dilemën më substanciale-të legjitimitetit apo deligjimitetit të Marrëveshjes në tanësi, e veçmas të pjesës politike të saj në veçanti, nga zbatimi i tejzgjatur, i pakoordinuar, i cungulluar herë-herë, apo i përçudnuar i së cilës pala maqedonase synon t’i rikthejë në një gjendje të atrofuar e të paqenë “ndryshimet” edhe ashtu “minimale”,edhe ashtu “të sipërfaqshme” që i pat “shtruar” pala “ negocuese” shqiptare e të cilat janë “negocuar”në Konferencën e paqes të 2001 në Ohër. Kjo situatë e krijuar tash me këtë ligj, me të cilin ne me shqetësim të sinqertë konsiderojmë se dëmton arritjet e deritashme në konsolidimin e paqes dhe e bën të brishtë konsolidimin e mëtejmë të saj, të sigurisë dhe të mirëbesimit ndëretnik, nuk mund të shikohet me aq “indiferencë” të lehtë veçanërisht edhe nga aktorët e tjerë që vendosen këtë paqe dhe që ndihmuan në arritjen e kësaj marrëveshjeje,sikundër kanë qenë “lehtësuesit” e negocimeve, misioni i të cilëve në tekstin e Marrëveshjes poashtu përçudnohet në “dëshmitarë” të nënshkrimit, dhe më saktë, kjo nuk mund ta lërë aq “indiferente’ dhe të pa riangazhuar NATO-n, e cila e ndërmori me sukses barrën kryesore në ndërprerjen e konfliktit dhe të vendosjes së paqes,ndaj edhe duhet të kuptojë, të pengojë apo të “riparojë”me shqetësim edhe pasojat e ndërhyrjes arbitrare të qeverisë për të “shembur” me truke konfuze e mashtruese këtë angazhim dhe këtë arritje të NATO-s,e cila me këtë ligj të mbrapshtë, që godet pikërisht rolin e drejtë, të paanshëm dhe me kredibilitet të NATO-së në procesin DDR,del e sfiduar dredhisht nga ana e qeverisë, dhe këtë sfidim kujtojmë ne se NATO, që është e angazhuar në këtë proces, nuk do të ishte e mirë po ta kapërcente në heshtje,ashtu si nuk do të ishte mirë poashtu që ta kapërcente në heshtje,pa një shqyrtim të vëmendshëm dhe me angazhim konkret,edhe Peticionin e dërguar në adresë të saj,një peticion me një mbështetje legjitime të madhe(103 mijë nënshkrime), sepse kjo do të godiste kredibilitetin e NATO-s që ka marrë angazhime konkrete me Marrëveshjen e Ohrit para ish-luftëtarëve të UÇK-së, të cilët i respektuan striktërisht ndërmjetësimet e NATO-s dhe rekomandimet e saj mbi DDR e tyre, po edhe faqe opinionit të gjerë ky kredibilitet i saj nuk guxon të lërë dyshime për zhvlerësim. Peticioni i LDSHM dhe i OVL-UÇK-së propozon një zgjidhje të pozitivizuar si të kapërcehet ky provokim i qeverisë me Ligjin për “branitelat” e propozon nxjerrjen e një ligji të vetëm, me kompensim retroaktiv të ish-ushtarëve të UÇK-së nga dita e nxjerrjes së parë të ligjit për “branitelat” dhe që juridikisht të njohë barabarësinë në status dhe në dinjitet e në privilegje, duke ndryshuar njëherësh edhe teksturën juridike të motiveve të nxjerrjes së tij në frymën besnike dhe autentike të parimeve të Marrëveshjes së Ohrit dhe anekseve shoqëruese që janë pjesë integrale e saj. Për të kapërcyer një situatë të këtillë për dobi të konsolidimit të mëtejmë të raporteve të mirëbesimit ndëretnik, implementimit të deritashëm të Aneksit C të Marrëveshjes së Ohrit, po edhe pjesës politike të saj, palët e angazhuara si lehtësues, e “garantues” të procesit paqëtues duhet ta riaktualizojnë angazhimin e tyre për t’i bërë KËSAJ MARRËVESHJEJE një EVALUIM FINAL TË DOMOSDOSHËM DHE TË PAVONUAR. LDSHM, shoqatë joqeveritare për zhvillimin e demokracisë, duke angazhuar edhe ekspertë të njohur, e ka përfundur analizën krahasimtare të Marrëveshjes së Ohrit me marrëveshjet më të njohura për zgjidhjen e konflikteve në rrafsh ndërkombëtar në aspektet juridike, politike dhe institucionale të saj si dhe të ecurisë së deritashme të procesit të zbatimit të saj, evaluimit të tërësishëm dhe të paanshëm të saj dhe rezultatet e kësaj analize do t’i bëhen të njohura opinionit përmes një botimi të saj special në muajt që vijnë dhe përmes debatit që do ta hapë me këtë rast. LDSHM, prandaj, është gatshme që të japë kontributin e saj edhe në nismat që duhet të merren,apo që duhet nxitur domosdoshmërisht të merren për t’i bërë kësaj marrëveshjeje një evaluim final me themel e me profesionalizëm e dije përkatëse, krahasuar edhe me praktikat e përvojat e ngjashme ndërkombëtare mbi aspektet e gjithanshme mbi të cilat është vendosur marrëveshja, për të mos e lënë tash e tutje zbatimin e kësaj marrëveshjeje në duart e një rrethi të ngushtuar “partiakësh” nga ana shqiptare dhe në duart e një “arbitrariteti” të dëmshëm nga ana e qeverive që shkojnë e vijnë, dhe për të nxitur poashtu nevojën e riaktualizimit,ripërtrirjes së angazhimit të palëve “ndërmjetësuese”, “garancitë” politike,diplomatike e morale të të cilave nuk duhet dhe nuk mund të konsiderohen si mision i kryer përfundimisht me nënshkrimin e kësaj marrëveshjeje,apo me shpalljen e pabazë dhe të njëanshme të saj si të përfunduar me sukses,si një “success story” nëpër brifingjet e shkurtëra diplomatike europiane,apo nëpër mitingje parazgjedhore të ca partive shqiptare. LDSHM konsideron se “paqja e shkelur” përmes riformulimeve juridike dhe politike me dredhi gjatë “implementimit” apo “përçudnimit” të saj ,duhet rivendosur patjetër edhe një herëformalisht me manifestimin e vullnetit të të gjitha palëve që kanë hedhur firmën në nënshkrimin e saj, por edhe me përfshirjen e gjerë të aktorëve të jetës publike. Në përmbyllje, autori ndjen nevojën që të shpjegojë se, sado që në këtë parathënie në pjesën më të madhe janë përfshirë në interpretim pak më të lirë disa nga përfundimet e analizës krahasimtare të kësaj marrëveshjeje me marrëveshje të tjera kësodore në botë dhe disa nga pozicionet e LDSHM-së rreth ca aspekteve të “përçudnuara” të zbatimit të Aneksit C, megjithatë ca opinione të natyrës publicistike shprehin qëndrimin e autorit të parathënies.
Tetovë, maj 2014. Nijazi MUHAMEDI, publicist
