Spiunimi i SHBA-së ndaj kundërshtarëve dhe aleatëve

Zyrtarët amerikanë dhe evropianë u përpoqën të kuptonin se si dhjetëra dokumente të klasifikuara që mbulonin të gjitha llojet e mbledhjes së informatave inteligjente kishin hyrë në internet. Të shtunën, ndërsa zyrtarët amerikanë dhe aleatët e tyre u përpoqën të kuptonin se si dhjetëra dokumente të fshehta të inteligjencës kishin përfunduar në internet, ata mbetën të habitur – dhe herë pas here të tërbuar – me gamën e jashtëzakonshme të detajeve të dosjeve të ekspozuara se si Shtetet e Bashkuara spiunojnë miq dhe armiq njësoj.

Dokumentet, të cilat duket se kanë ardhur të paktën pjesërisht nga Pentagoni dhe janë shënuar si shumë të klasifikuara, ofrojnë informacion taktik rreth luftës në Ukrainë, duke përfshirë aftësitë luftarake të vendit. Sipas një zyrtari të mbrojtjes, shumë nga dokumentet duket se janë përgatitur gjatë dimrit për gjeneralin Mark A. Milley, kryetar i Shtabit të Përbashkët, dhe zyrtarë të tjerë të lartë ushtarakë, por ato ishin në dispozicion të personelit dhe kontraktorve të SHBA-së.

Dokumentet e tjera përfshijnë analiza nga agjencitë e inteligjencës amerikane për Rusinë dhe disa vende të tjera, të gjitha të bazuara në informacionin e mbledhur nga burime të klasifikuara. Një seri informacionesh dhe përmbledhjesh të detajuara hapin një dritare të rrallë mbi funksionimin e brendshëm të spiunazhit amerikan. Mes sekreteve të tjera, ato duket se zbulojnë se si CIA ka rekrutuar agjentë të fshehtë duke i përgjuar bisedat me dyer të mbyllura të liderëve botërorë; përgjimet që tregonjnë se si një grup mercenar rus u përpoq të merrte armë nga një aleat i NATO-s për t’i përdorur kundër Ukrainës; dhe detaje tjera se çfarë lloj imazhesh satelitore përdorin Shtetet e Bashkuara për të gjurmuar forcat ruse, duke përfshirë një teknologji të avancuar që mezi, për të mos thënë ndonjëherë, duket se është identifikuar publikisht. Zyrtarët në disa vende thanë se po përpiqeshin të vlerësonin dëmin nga zbulimet dhe si kishin kaluar pa u vënë re për kaq gjatë. Fotografitë e të paktën disa dhjetëra faqeve të dokumenteve shumë të klasifikuara, të cilat dukej se ishin printuar dhe më pas të palosura së bashku në një pako, u shpërndanë më 28 shkurt dhe 2 mars në “Discord”, një platformë bisedash. Dokumentet u shpërndanë nga një përdorues në një server të quajtur “Wow Mao”.

Disa nga dokumentet duket se janë vlerësime të detajuara për fushënbetejën në Ukrainë, të përgatitura gjatë dimrit për drejtuesit e lartë të Pentagonit. Por zyrtarët u bënë të vetëdijshëm vetëm se dokumentet ishin të vendosura në një server publik rreth kohës kur “New York Times” raportoi për herë të parë rrjedhjen, të enjten, sipas zyrtarëve të njohur me çështjen, të cilët folën në kushte anonimiteti për të përshkruar një hetim në zhvillim. Udhëheqja e lartë e Pentagonit kufizoi fluksin e inteligjencës të premten në përgjigje të zbulimeve, thanë dy zyrtarë amerikanë. Një zyrtarë zbuloi një nivel të lartë paniku në mesin e udhëheqjes së Pentagonit. Një zyrtar tjetër i inteligjencës evropiane ishte i shqetësuar se nëse Uashingtoni do t’i kufizojë aksesin e aleatëve në raportet e ardhshme të inteligjencës, pasi mund t’i lërë ata në errësirë. Shumë nga dokumentet e zbuluara janë etiketuar “NOFORN”, që do të thotë se ato nuk mund t’u jepen shtetasve të huaj. Por të tjerat u pajtuan të ndaheshin me aleatët e ngushtë të SHBA-së, duke përfshirë aleancën “Five Eyes” të Shteteve të Bashkuara, Britanisë, Kanadasë, Australisë dhe Zelandës së Re. Inteligjenca e SHBA-së për aktivitetet britanike dhe kanadeze përmbahet në disa nga dokumentet, duke sugjeruar se pasojat nga rrjedhjet nuk do të kufizohen vetëm në Shtetet e Bashkuara. “Ne duhet ta menaxhojmë këtë mirë si nga brenda ashtu edhe nga jashtë,” tha një zyrtar i dytë i mbrojtjes. “Ka shumë institucione dhe agjenci të përfshira.” Departamenti i Drejtësisë ka hapur një hetim për rrjedhjen. Një zëdhënëse e “Discord”, ku u postuan kopjet më të hershme të njohura të imazheve, nuk pranoi të komentonte. Shtrirja e plotë e rrjedhjes ishte e paqartë. Zyrtari i dytë i mbrojtjes tha se ajo që ishte shfaqur në internet ka të ngjarë të ishte rezultat i një zbulimi të vetëm nga një pjesë e dokumenteve, por zyrtarët nuk ishin ende të sigurt për këtë. 50 faqet e rishikuara nga “The Washington Post” përfshinin pothuajse çdo cep të aparatit të inteligjencës amerikane. Dokumentet përshkruajnë aktivitetet e inteligjencës në Agjencinë e Sigurisë Kombëtare (NSA), CIA, Agjencinë e Inteligjencës së Mbrojtjes, agjencitë e zbatimit të ligjit dhe Zyrën Kombëtare të Zbulimit (NRO) – ndoshta agjencia më e fshehtë e inteligjencës në qeveri, përgjegjëse për një plejadë shumë miliarda dollarësh të satelitëve spiun.

Disa analiza tregojnë për vendimet kryesore të politikave nga administrata Biden, duke përfshirë çfarë armësh duhet t’i japet Ukrainës dhe si t’i përgjigjet strategjisë së fushëbetejës së Rusisë. Për shembull, një përmbledhje e 23 shkurtit e luftimeve në rajonin e Donbasit të Ukrainës parashikon një “fushatë të rëndë të rrënimit” nga Rusia që “ka të ngjarë të shkojë drejt një ngërçi, duke penguar qëllimin e Moskës për të kapur të gjithë rajonin në 2023”. Kjo deklaratë e sigurt, e cila është shtypur me shkronja të zeza, mbështetet nga informacioni i marrë nga “imazhet e mbledhura dhe komerciale nga NRO”, një gjeneratë e re satelitësh infra të kuqe, sinjale të inteligjencës dhe “raportim ndërlidhës”, një referencë për inteligjencën nga një qeveri mike. Analiza tregon po ashtu për shkallën e lartë të zjarrit të artilerisë ruse, humbjet në rritje të trupave dhe paaftësinë e ushtrisë për të bërë përfitime të konsiderueshme territoriale gjatë shtatë muajve të fundit.

Fakti që Shtetet e Bashkuara i bazojnë vlerësimet e tyre në shumë burime nuk është sekret. Por zyrtarët amerikanë thanë se këto zbulime më të hollësishme mund të ndihmojnë Moskën të pengojë disa rrugë për mbledhjen e informacionit. Për shembull, dokumenti i fushëbetejës së 23 shkurtit emërton një nga burimet e tij si “video me seri kohore LAPIS”. Zyrtarët e njohur me teknologjinë e përshkruan atë si një sistem satelitor të avancuar që lejon imazhe më të mira të objekteve në tokë dhe që tani mund të jetë më i ndjeshëm ndaj bllokimeve ose ndërhyrjeve ruse. Ata treguan se “LAPIS” ishte ndër aftësitë (teknikat) më të ruajtura në arsenalin e inteligjencës amerikane. Dokumentet demonstrojnë gjithashtu atë që është kuptuar prej kohësh, por kurrë nuk është shprehur publikisht në mënyrë të saktë: Komuniteti i inteligjencës amerikane ka depërtuar në ushtrinë ruse dhe komandantët e saj aq thellë sa mund të paralajmërojë Ukrainën para sulmeve dhe të vlerësojë me besueshmëri anët e forta dhe të dobëta të forcave ruse. Një faqe e vetme në koleksionin e zbuluar, zbulon se komuniteti i inteligjencës amerikane e dinte se Ministria ruse e Mbrojtjes kishte shpërndarë plane për të goditur pozicionet e trupave ukrainase në dy vendndodhje në një datë të caktuar në shkurt dhe se planifikuesit ushtarakë rusë po përgatitnin sulme në një seri objektesh energjetike dhe në urat e Ukrainës.

Dokumentet zbulojnë se agjencitë e inteligjencës amerikane janë gjithashtu në dijeni të planifikimit të brendshëm nga “GRU”, agjencia e inteligjencës ushtarake e Rusisë. Një dokument përshkruan planifikimin e GRU-së për një fushatë propagandistike në vendet afrikane me synimin për të kthyer mbështetjen publike kundër liderëve që mbështesin ndihmën për Ukrainën dhe diskreditimin e Shteteve të Bashkuara dhe Francës, në veçanti. Fushata ruse, thuhet në raport, do të përpiqet të mbjellë histori në mediat afrikane, duke përfshirë ato që u përpoqën të diskreditonin Ukrainën dhe presidentin Volodymyr Zelensky.

Dokumentet tregojnë për suksese të shumta të inteligjencës nga Shtetet e Bashkuara. Por ato tregojnë gjithashtu se sa janë varfëruar forcat ukrainase pas më shumë se një viti në luftë. Një zyrtar i lartë ukrainas tha të shtunën se rrjedhjet kishin zemëruar udhëheqësit ushtarakë dhe politikë të Kievit, të cilët kanë kërkuar të fshehin nga Kremlini dobësitë që lidhen me mungesën e municioneve dhe të dhëna të tjera të fushëbetejës. Zyrtari tha se ishte gjithashtu i shqetësuar se do të vinin më shumë zbulime të inteligjencës ushtarake të klasifikuar.

Ndërkohë, disa nga informacionet tashmë publike mund të ndezin polemika diplomatike. Dokumentet tregojnë se Shtetet e Bashkuara kanë fituar akses në planet e brendshme të grupit famëkeq të Rusisë “Wagner”, një kontraktor ushtarak privat që ka furnizuar forcat për përpjekjet luftarake të Rusisë, dhe se “Wagner” ka kërkuar të blejë armë nga Turqia, një aleate e NATO-s. Në fillim të shkurtit, personeli i “Wagner”-it kontaktoi lidhjet turke për të blerë armë dhe pajisje nga Turqia dhe po ashtu aty flitet për përpjekjet e “Wagner”-it në Mali dhe Ukrainë”, thuhet në një raport, duke përdorur një variacion në drejtshkrimin e emrit të grupit. Më tej në raport thuhet se presidenti i përkohshëm i Malit, Assimi Goïta, “kishte konfirmuar se Mali mund të merrte armë nga Turqia në emër të Wagner-it”.

Nga raporti është e paqartë se çfarë mund të ketë ditur qeveria turke për përpjekjet e “Wagner”-it ose nëse ato rezultuan të frytshme. Por zbulimi se një aleat i NATO-s mund të ketë ndihmuar Rusinë në luftën e saj kundër Ukrainës mund të jetë shpërthyese, veçanërisht pasi Turqia ka kërkuar të bllokojë shtimin e Suedisë në radhët e aleancës ushtarake transatlantike. Një zëdhënës i qeverisë turke nuk pranoi të komentojë. Ambasada e Malit në Uashington nuk iu përgjigj një kërkese për koment. Dy faqe të tjera nga dosja e zbuluar e inteligjencës flasin për planet e “Wagner”-it për punësimin e të burgosurve rusë për të luftuar në Ukrainë dhe theksojnë se ushtria ruse është bërë e varur nga ushtarët privatë. Ashtu si raporti mbi takimet që përfshin Turqinë, këto citojnë burimet e tyre si të ardhura nga “inteligjenca sinjalizuese”, një referencë për përgjimet elektronike dhe përgjimet e komunikimit. Zyrtarët në përgjithësi i shohin ato si ndër format më produktive të mbledhjes së inteligjencës.

Raporte të tjera të inteligjencës në mesin e koleksionit të zbuluar reflektojnë mbi pasojat gjeopolitike të luftës në Ukrainë. Një përmbledhje e analizës së CIA-s, një botim i përditshëm për politikëbërësit e lartë, thotë se Pekini ka të ngjarë t’i shohë sulmet nga Ukraina thellë brenda territorit rus si “një mundësi për të quajtur NATO-n si agresor” dhe se Kina mund të rrisë mbështetje për Rusinë nëse mendonte se sulmet ishin “të rëndësishme”.

Zyrtarët amerikanë dhe evropianë e kanë parë me kujdes aleancën midis Moskës dhe Pekinit. Deri më tani, zyrtarët kanë thënë se nuk ka asnjë indikacion se Kina ka plotësuar kërkesën e Rusisë për ndihmë vdekjeprurëse ushtarake. Megjithatë, një sulm ukrainas ndaj Moskës duke përdorur armë të ofruara nga Shtetet e Bashkuara ose NATO ndoshta do t’i tregonte Pekinit se “Uashingtoni ishte drejtpërdrejt përgjegjës për përshkallëzimin e konfliktit” dhe do të ofronte justifikim të mundshëm për Kinën për të armatosur Rusinë, përfundon analiza.

Dokumentet tregojnë gjithashtu se Uashingtoni po vëzhgon me vëmendje përpjekjet e Iranit për armë bërthamore. Një konferencë nga shkurti vëren shkurtimisht se ditët e fundit Irani kishte kryer teste të raketave balistike me rreze të shkurtër veprimi. Një tjetër bën përmbledhjen e një raporti të sapobotuar nga Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike (IAEA) mbi përpjekjet e Iranit për të zgjeruar objektet e tij për pasurimin e uraniumit. Këto raporte duken të ofruara si përditësime rutinë për politikëbërësit. Por një tjetër, që pretendon të rrjedhë nga sinjalet e inteligjencës dhe “raportimi diplomatik”, ofron një vlerësim të zbehtë në emër të komunitetit të inteligjencës amerikane të aftësisë së IAEA për të kryer misionin e saj të sigurisë bërthamore.

Raporte të tjera ofrojnë përditësime mbi programin e armëve bërthamore të Koresë së Veriut, duke përfshirë testet e raketave. Dhe në kujtesë se Shtetet e Bashkuara gjithashtu spiunojnë aleatët e tyre, një dokument tjetër raporton se Këshilli i Sigurisë Kombëtare i Koresë së Jugut në fillim të marsit “u përball” me një kërkesë të SHBA-së që vendi të siguronte municion artilerie për Ukrainën, pa provokuar në mënyrë të padrejtë Moskën. Këshilltari i Sigurisë Kombëtare i Koresë së Jugut sugjeroi ndoshta shitjen e municioneve Polonisë, e cila kontrollon rrugët kryesore të furnizimit me armë, pasi ishte qëllimi i SHBA-së për të çuar shpejt materialin në Ukrainë, thuhet në raport, duke cituar sinjale të inteligjencës.

Burimi origjinal i rrjedhjes mbetet i paqartë. The “Washington Post” identifikoi përdoruesin që ndau imazhet në shkurt dhe mars, i cili, sipas një rishikimi të postimeve të mëparshme në mediat sociale, është i vendosur në Kaliforninë jugore. Një llogari në “Twitter” duke përdorur të njëjtën dorezë dhe imazh avatar siç shkroi llogaria “Discord” të premten, ata “kishin gjetur disa informacione nga një server tashmë i ndaluar dhe i kishin transmetuar”. Një burrë që iu përgjigj derës së një shtëpie të regjistruar te babai i përdoruesit të “Discord” të premten në mbrëmje, nuk pranoi të komentonte. “Unë nuk po flas me secilin,” tha ai, duke mbyllur derën e shtëpisë së familjes në buzë të një blloku. Rreth tre milje larg, në një shtëpi në qytet të regjistruar për nënën e përdoruesit, një trokitje në derë mbeti pa përgjigje. Prindërit nuk iu përgjigjën thirrjeve apo mesazheve. Të mërkurën, imazhet që tregonin disa nga dokumentet po qarkullonin gjithashtu në tabelën anonime të mesazheve në internet 4chan dhe arritën në të paktën dy platforma kryesore të mediave sociale, “Telegram” dhe “Twitter”. Në të paktën një rast, duket se një rrëshqitje që qarkulloi fillimisht në “Discord” u përpunua për të bërë të duket sikur më pak ushtarë rusë janë vrarë në luftë sesa vlerëson Pentagoni. Nuk kishte asnjë tregues se dokumentet e tjera, përfshirë ato që kishin të bënin me vende përveç Ukrainës, ishin ndryshuar. (WASHINGTON POST)

(Përkthyer dhe përshtatur nga anglishtja @CSSDMacedonia)

https://www.washingtonpost.com/national-security/2023/04/08/intelligence-leak-documents-ukraine-pentagon/